Άπνοια Ύπνου

Το έντονο και χρόνιο ροχαλητό είναι η πρώτη ένδειξη μιας δυνητικά επικίνδυνης για τη ζωή διαταραχής, η οποία ονομάζεται αποφρακτική άπνοια ύπνου. Eάν ροχαλίζετε δυνατά και συχνά, σημαίνει πιθανόν ότι κατά τη διάρκεια του ύπνου η λειτουργία της αναπνοής σας δεν είναι ικανοποιητική, καθώς οι αεραγωγοί σας δεν είναι τελείως ανοικτοί. Το ένα τρίτο (1/3) περίπου των ενηλίκων ροχαλίζει. Ωστόσο, το ροχαλητό στους περισσότερους από αυτούς δεν προκαλεί σοβαρά προβλήματα στην υγεία τους. Σε ποσοστό, όμως, περίπου 5% των ενηλίκων – αφορά συνήθως άνδρες μέσης ηλικίας, με αυξημένο σωματικό βάρος – το έντονο και μόνιμο ροχαλητό είναι ισως η πρώτη ένδειξη μιας επικίνδυνης αναπνευστικής διαταραχής. 

Το σύνδρομο αποφρακτικής άπνοιας ύπνου (ΣΑΑΥ) περιγράφηκε επιστημονικά μόλις το 1965 και χαρακτηρίζεται από αποφράξεις της ανώτερης αναπνευστικής οδού, παναλαμβανόμενες κατά τη διάρκεια του ύπνου, με διάρκεια μεγαλύτερη των 10 δευτερολέπτων και παρά την ύπαρξη αναπνευστικής προσπάθειας. Μερικά από τα συμπτώματα που μπορεί να εμφανίζουν άτομα με ΣΑΑΥ είναι: ροχαλητό, υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, επιπλοκές λόγω χαμηλής οξυγόνωσης του αίματος (ερυθρό πρόσωπο), διαταραχές εγκεφαλικής λειτουργίας (παράξενη συμπεριφορά, έλλειψη βραχείας μνήμης, αλλαγή προσωπικότητας) κλπ. Οι έρευνες που έχουν γίνει έδειξαν ότι οι πάσχοντες από άπνοιες στον ύπνο έχουν τρεις έως πέντε φορές περισσότερα αυτοκινητιστικά ατυχήματα από το μέσο όρο του συνολικού πληθυσμού! Η άπνοια στον ύπνο μπορεί να ευθύνεται για το σύνδρομο του αιφνίδιου θανάτου των νεογνών. Τα μεγαλύτερα παιδιά που έχουν άπνοιες στον ύπνο, συχνά φαίνονται καταπονημένα και δεν τα πάνε καλά στο σχολείο, ενώ μερικές φορές χαρακτηρίζονται “αργόστροφα” ή “τεμπέλικα”. Άπνοιες στον ύπνο εμφανίζουν συνήθως παχύσαρκα παιδιά και παιδιά με μεγάλες αμυγδαλές και κρεατάκια.Η διάγνωση του ΣΑΥΥ αρχίζει με τη λήψη ιστορικού και την κλινική εξέταση του ασθενούς αλλά η τελική διάγνωση τίθεται με ολονύκτια καταγραφή των αναπνευστικών και νευροφυσιολογικών παραμέτρων, το λεγόμενο πολυυπνογράφημα, σε ειδικά κέντρα ύπνου.

Η θεραπευτική αντιμετώπιση του ΣΑΑΥ μπορεί να περιλαμβάνει κάποια γενικά μέτρα όπως μείωση σωματικού βάρους, αποφυγή κατανάλωσης αλκοόλ κλπ ή πιο εξειδικευμένες θεραπείες όπως συσκευές θετικής πίεσης αέρα (CPAP) ή χειρουργική επέμβαση. Πολύ καλά αποτελέσματα φέρουν σε επιλεγμένα περιστατικά ΣΑΑΥ ενδοστοματικές ορθοδοντικές συσκευές που έχουν σαν σκοπό να διευκολύνουν την αναπνοή κυρίως προωθώντας την κάτω γνάθο προς τα εμπρός. Η διάγνωση και η παραπομπή στον ορθοδοντικό των ασθενών ΣΑΑΥ που είναι κατάλληλοι για χρήση τέτοιων ενδοστοματικών γίνεται από τα ειδικά κέντρα ύπνου.